Việc lưu trữ máu dây rốn thường được các bậc phụ huynh nghĩ đến như một món quà cho chính em bé sau này. Tuy nhiên, giá trị thật sự của mẫu tế bào gốc này không chỉ nằm trong phạm vi cá nhân.

Lưu trữ tế bào gốc từ máu dây rốn –  “bảo hiểm sinh học” cho bé và cả gia đình

Theo nghiên cứu, trong rất nhiều trường hợp, máu dây rốn đã trở thành cơ hội điều trị cho anh chị em ruột, thậm chí bố mẹ, khi họ đối diện với các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến máu, miễn dịch hoặc di truyền. Tính tương thích tự nhiên trong gia đình, cùng độ “trẻ” của tế bào, khiến máu dây rốn trở thành nguồn hiến tặng an toàn và đầy tiềm năng cho người thân.

Các nghiên cứu và ca lâm sàng trong hơn ba thập kỷ cho thấy tế bào gốc từ máu dây rốn có thể giúp điều trị nhiều bệnh lý nghiêm trọng như:

• Thiếu máu Fanconi
• Thalassemia β
• Các bệnh lý huyết học ác tính
• Rối loạn tủy xương
• Suy giảm miễn dịch bẩm sinh
• Một số rối loạn thần kinh đang được nghiên cứu lâm sàng

Đối với các gia đình đang cân nhắc lưu trữ, hiểu rõ tính khả dụng của mẫu cho anh chị em và cha mẹ là một yếu tố quan trọng để đưa ra quyết định.

Tại sao tế bào gốc từ máu dây rốn có thể dùng cho người thân?

• Xác suất tương thích HLA trong gia đình

Theo phân tích di truyền, tỉ lệ phù hợp HLA giữa anh chị em ruột là:

• 25% tương thích hoàn toàn
• 50% tương thích một phần (haploidentical)

Điều này có nghĩa: cứ mỗi trẻ trong gia đình lưu trữ máu dây rốn thì cơ hội tìm được mẫu phù hợp cho anh chị em tăng lên đáng kể.

• Miễn dịch “trẻ”, dễ chấp nhận ghép

Tế bào gốc máu dây rốn có tính miễn dịch chưa trưởng thành nên:

• Ít gây thải ghép (GVHD) hơn
• Có thể sử dụng ngay cả khi chỉ trùng khớp một phần

• Tạo nguồn tế bào dự trữ sẵn, tiết kiệm thời gian tìm kiếm khi cần điều trị

Một lợi thế lớn so với ghép tủy xương là mẫu máu dây rốn đã sẵn sàng khi cần, giúp:

• Rút ngắn thời gian chờ
• Giảm chi phí tìm người hiến không cùng huyết thống

Ứng dụng lâm sàng của tế bào gốc từ máu dây rốn đã được chứng minh

Ứng dụng lâm sàng của tế bào gốc máu dây rốn đã được chứng minh rõ ràng trong hơn 30 năm qua. Từ bạch cầu, suy tủy xương, thiếu máu Fanconi cho đến Thalassemia β, máu dây rốn đã đóng vai trò như liệu pháp ghép tế bào gốc hiệu quả, đặc biệt trong ghép cho anh chị em ruột.

Ca ghép đầu tiên năm 1988, Matthew Farrow khi đó là một cậu bé 5 tuổi mắc bệnh thiếu máu Fanconi, đã được ghép máu cuống rốn đầu tiên trên thế giới vào ngày 6 tháng 10 năm 1988. Sự kiện y tế tiên phong này là một nỗ lực quốc tế: Matthew đến từ Bắc Carolina, Hoa Kỳ, người hiến tặng là em gái mới sinh của cậu, nhà khoa học người Mỹ đã lưu trữ máu cuống rốn là Tiến sĩ Hal Broxmeyer, và ca ghép được thực hiện tại Bệnh viện Saint-Louis của Pháp ở Paris, nơi bác sĩ của cậu là Tiến sĩ Eliane Gluckman. Matt hiện 32 tuổi, đã kết hôn và là một người cha.

“Tôi rất may mắn vì không gặp phải bất kỳ tác dụng phụ lâu dài nào từ việc ghép máu dây rốn. Vì tôi còn quá nhỏ khi ghép, nên việc sống chung với nó là tất cả những gì tôi từng trải qua. Tôi chỉ là một đứa trẻ muốn chơi đùa, nghịch ngợm và được như bao đứa trẻ khác. Sau khi ghép, phải mất một thời gian tôi mới học được rằng nghịch ngợm là điều bình thường. Vì vậy, lời khuyên của tôi là cần thời gian để thích nghi và đừng nghĩ ngợi về những điều tồi tệ của quá trình này. Thật dễ dàng để tự hỏi “Ồ, tại sao lại là tôi?” và tôi buồn vì nhiều người bạn của tôi đã qua đời. Phải mất một thời gian dài hơn, tôi mới nhận ra rằng mình phải tập trung vào tương lai và thực sự bắt đầu sống. Chúa đã giữ tôi ở lại đây là có lý do.” – Farrow chia sẻ trong buổi phỏng vấn 

Sau đó, hàng loạt nghiên cứu đã xác nhận: đối với nhiều bệnh lý, ghép tế bào máu dây rốn có hiệu quả tương đương ghép tủy anh chị em ruột, nhưng với tỉ lệ biến chứng thấp hơn. Ngoài những chỉ định đã được công nhận, các thử nghiệm lâm sàng gần đây đang mở ra một hướng tiếp cận mới: ứng dụng tế bào gốc máu dây rốn từ anh chị em trong các rối loạn thần kinh như bại não hoặc tự kỷ. Những nghiên cứu này chưa thay thế các phác đồ điều trị chuẩn, nhưng kết quả ban đầu khá tích cực. Một số trẻ trong nghiên cứu đã ghi nhận cải thiện vận động và chức năng sau khi được truyền tế bào từ anh chị em, điều mang lại hy vọng cho nhiều gia đình có nhu cầu điều trị hỗ trợ.

Điều đáng nói là máu dây rốn không chỉ được sử dụng riêng lẻ. Trong một số trường hợp phức tạp, các bác sĩ còn phối hợp máu dây rốn với tủy xương từ cùng người hiến nhằm tăng khả năng hồi phục, rút ngắn thời gian tái tạo tủy. Điều này cho thấy giá trị của mẫu máu dây rốn không chỉ nằm ở riêng bản thân nó, mà còn ở tính linh hoạt trong phác đồ điều trị.

Cuối cùng, khi số lượng ca ghép tế bào gốc trên thế giới ngày càng tăng, việc sở hữu một mẫu tế bào gốc trong gia đình đem lại sự chủ động quan trọng: rút ngắn thời gian điều trị, giảm phụ thuộc vào nguồn hiến tặng từ bên ngoài và tăng cơ hội điều trị thành công. Với những gia đình có yếu tố di truyền hoặc tiền sử bệnh huyết học, việc lưu trữ máu dây rốn càng có ý nghĩa lớn.

Tài liệu tham khảo

1. O’Brien TA, Tiedemann K, Vowels MR. No longer a biological waste product: umbilical cord blood.
2. Cleveland Clinic. Cord Blood Banking.
3. Roura S et al. Umbilical cord blood in new therapies.
4. Americord. HLA Typing and Stem Cell Transplants.
5. Liao Y et al. Cord blood transplantation and regenerative potential.
6. MiracleCord. Cord Blood vs Bone Marrow.
7. FACT–NetCord Standards.
8. Gutman JA et al. Adult Cord Blood Transplant.
9. Crompton K et al. Safety of sibling cord blood infusion for cerebral palsy.
10. Parents Guide to Cord Blood – Case Matthew Farrow.
11. Gluckman E et al. Fanconi anemia cord blood transplant.
12. De Oliveira SN et al. Sibling marrow post-cord transplant.

NGÂN HÀNG MÔ CRYOVIVA VIỆT NAM

Sau hơn 2 năm hoạt động, Cryoviva Việt Nam tự hào trở thành Ngân hàng mô đạt chứng nhận quốc tế AABB  – Tiêu chuẩn vàng trong lĩnh vực lưu trữ tế bào gốc và các sản phẩm sinh học. Chứng nhận này thể hiện rằng Cryoviva Việt Nam tuân thủ nghiêm ngặt quy trình từ thu thập, xử lý đến lưu trữ, đảm bảo chất lượng mẫu tế bào gốc luôn ở mức tối ưu

➤ Thành viên của hệ thống Cryoviva International, mạng lưới kho lưu trữ đa dạng (Ấn Độ, Thailand, Singapore & Việt Nam)
➤ Công nghệ và chất lượng đạt chuẩn quốc tế AABB
➤ Chính sách bảo hiểm lên đến 450 triệu VND
➤ Miễn phí vận chuyển mẫu toàn Việt Nam
➤ Hợp tác y tế & nghiên cứu lâm sàng với nhiều bệnh viện lớn tại Việt Nam